Ung thư phổi là loại ung thư phổ biến ở Việt Nam nhất là đối với nam giới, căn bệnh này giết chết 90% người mắc bệnh này ở nước ta. Với tỷ lệ mắc bệnh cao, hầu hết những người bệnh phát hiện đều khó qua khỏi, ung thư phổi chính là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu các bệnh ung thư.
Chủ tịch Hội Ung thư và Dấu ấn Sinh học Quốc tế – phó giáo sư Rafael Molina Porto cho biết ung thư phổi là một trong những loại ung thư phổ biến nhất trên thế giới, và có tỷ lệ tử vong rất cao. Hiện nay, bệnh ung thư phổi đang có xu hướng tăng cao, cứ 5 bệnh nhân tử vong do ung thư thì có một người ung thư phổi. Để hiểu về mức độ nguy hiểm của căn bệnh này, ta có thể thấy thông qua những con số: cứ 1 phút trôi qua lại có 3 người chết vì ung thư phổi; là nguyên nhân của gần 1,6 triệu ca tử vong mỗi năm, nhiều hơn tổng số ca chết do ung thư vú, đại trực tràng, tiền liệt tuyến.
Ở Việt Nam, mỗi năm có khoảng 22.000 ca mới mắc ung thư phổi và trong số đó có đến 19.500 người tử vong vì căn bệnh này, số lượng cũng đang có dấu hiệu tăng lên khó kiểm soát. Việc chẩn đoán muộn chính là rào cản lớn nhất khiến cho quá trình điều trị bị mất tính hiệu quả, do đó dẫn đến tỷ lệ tử vong cao.
Ung thư phổi là căn bệnh nguy hiểm trong các bệnh ung thư
Bệnh thường không có những biểu hiện rõ ràng, thường là những triệu chứng như tức ngực, thở gấp, khó thở, ho kéo dài thậm chí ho ra máu. Vì nhiều người nhầm lẫn bệnh với những vấn đề sức khỏe khác nên phát hiện muộn, hậu quả là có đến 70% bệnh nhân ung thư phổi trong tình trạng điều trị rất khó khăn. Khả năng sống sau 5 năm của bệnh nhân ung thư phổi rất thấp, chỉ 18% so với 91% đối với bệnh nhân ung thư vú.
Với ung thư phổi cũng như các bệnh ung thư khác thì phòng bệnh luôn là quan trọng nhất. Chẩn đoán sớm luôn được ưu tiên với những biện pháp hiện đại hiện nay như chụp CT, siêu âm…Tuy nhiên cũng không thể phụ thuộc vào phương pháp này hoàn toàn, vì có nhiều trường hợp kiểm tra với kết quả dương tính giả, chi phí lớn, sàng lọc chụp hàng năm rất tốn kém. Để tìm các chất chỉ điểm khối u giúp chẩn đoán bệnh từ giai đoạn sớm, người bệnh có thể sàng lọc bằng cách xét nghiệm. Giáo sư Rafael Molina cũng đã phân tích “Kết hợp nhiều chỉ dấu trong sàng lọc ung thư phổi, độ đặc hiệu có thể lên đến 80%, chỉ bỏ sót 20%. Vì thế để tránh chẩn đoán nhầm, những trường hợp nghi ngờ sẽ làm thêm xét nghiệm lần 2, độ đặc hiệu lên đến 99%”.
Theo giáo sư Mai Trọng Khoa, Giám đốc Trung tâm Y học Hạt nhân và Ung bướu, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) thì ung thư phổi có các dấu ấn gồm: CEA, CYFRA21, NSE, ProGRP, SCC. Đây là các xét nghiệm máu hầu hết bệnh viện cấp trung ương và cơ sở tỉnh đều có thể tiến hành thực hiện được. Những người trong nhóm nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi cao có thể xét nghiệm tìm các dấu ấn trên kết hợp với chẩn đoán hình ảnh (chụp X-quang, CT) định kỳ. Sau khi có kết quả xét nghiệm, để chẩn đoán chính xác có bị ung thư không thì người bệnh cần thực hiện làm sinh thiết.
Những người thường xuyên hút thuốc, bia rượu, hoặc gia đình có người bị ung thư phổi, làm việc trong môi trường có nguy cơ tiếp xúc với các chất gây ung thư, ô nhiễm…đều nằm trong nhóm nguy cơ cao. Việc phân nhóm sẽ giúp mọi người chủ động hơn việc việc khám chữa và điều trị ung thư phổi hiệu quả hơn.