peacelife
Thành viên gắn bó 0943622212
Những cốc bia, chén rượu, điếu thuốc đang âm thầm “bào mòn” tuổi thọ mỗi người. Điều trớ trêu là không ít người đàn ông là trụ cột trong gia đình lại sớm phải từ giã cõi trần khi tuổi đời còn khá trẻ chỉ vì bia, rượu và thuốc lá….
“Hung thần” thứ hai
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam là nước có tỷ lệ người dân mắc bệnh xơ gan khá cao, chiếm 5% dân số. Trong đó, xơ gan do virus chiếm trên 40% và xơ gan do rượu bia khoảng 18%.
Trước đây, người ta chỉ nghĩ nhiều đến việc uống rượu có thể dẫn đến xơ gan. Thực ra việc uống rượu nhiều có thể gây tổn thương gan dưới dạng: gan nhiễm mỡ, viêm gan và xơ gan.
Số liệu từ các cơ sở y tế ở 2 thành phố lớn là HN và HCM cũng cho thấy, tỉ lệ người mắc các bệnh liên quan đến gan tăng dần qua các năm. Trong số này, đàn ông, nhất là ở độ tuổi lao động chiếm phần lớn. Điều trớ trêu là trong số đó không ít người là trụ cột trong gia đình lại sớm phải từ giã cõi trần chỉ vì…bia rượu. Thậm chí, có những người ở độ tuổi trên 40, khi sự nghiệp đang rộng mở thì phải bỏ dở vì bệnh tật.
Theo thống kê của Viện Chính sách và Chiến lược y tế, mức độ sử dụng rượu bia của người Việt Nam đã tăng gấp đôi tiêu chuẩn an toàn cho phép. Khoảng một phần tư số bệnh nhân nằm tại khoa tiêu hóa gan mật là xơ gan. Trong đó, rượu, bia là nguyên nhân gây bệnh đứng thứ hai, sau viêm gan siêu virus.
Có một thực tế không thể phủ nhận, tai nạn giao thông và bệnh tật liên quan đến bia, rượu đang là nỗi ám ảnh của bất cứ gia đình nào. Nhưng vì thói quen, vì sở thích hoặc thậm chí là vì mưu cầu cuộc sống, bia, rượu vẫn là thứ không thể từ chối của nhiều người.
Theo bác sĩ BTTH, khi uống rượu, chất cồn được hấp thu nhanh chóng vào máu qua niêm mạc dạ dày và ruột. Toàn bộ lượng máu ở đường tiêu hóa đều phải đi qua gan trước khi về tim. Vì vậy, gan là nơi tập trung nồng độ cồn cao nhất. Tế bào gan có hệ thống men (enzyme) chuyển hóa cồn, biến đổi cồn qua một chuỗi phản ứng hóa học để cuối cùng cho ra CO2 và nước, thải ra ngoài qua nước tiểu và phổi.
Song khả năng của gan chỉ có hạn, nó chỉ có thể xử lý được một lượng cồn nhất định mỗi giờ. Nếu bạn uống quá mức, nồng độ cồn sẽ tăng dần trong máu. Qua nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học khuyến cáo giới hạn chất cồn là 1 - 2 đơn vị quốc tế/ngày, trong đó 1 đơn vị = 25ml thức uống có cồn 40 độ, hoặc 50ml thức uống có cồn 20 độ. Với liều lượng này, uống mỗi ngày có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch và đột quỵ.
Trái lại, người nghiện rượu và bất cứ ai uống quá giới hạn đó, thì những tác hại bắt đầu xảy ra: gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan là 3 căn bệnh do cồn gây ra, có thể xảy ra cùng một lúc, hoặc diễn tiến từ từ theo thời gian.
Gan nhiễm mỡ là hiện tượng tích mỡ trong tế bào gan, xảy ra ở những người uống rượu nhiều. Tình trạng này có thể thoái lui khi bệnh nhân ngưng uống. Ngược lại, nếu họ vẫn tiếp tục uống rượu nhiều, nó sẽ tiến triển dần đến bệnh viêm gan.
Viêm gan do rượu có thể ở mức độ từ nhẹ đến nặng. Thể nhẹ thường không có triệu chứng, nếu có chỉ là sự phát hiện bất thường men gan trong máu. Một số trường hợp trở nên mạn tính, gây phá hủy dần tế bào gan, cuối cùng dẫn đến xơ gan. Thể nặng hơn là có triệu chứng mệt mỏi, có dấu hiệu vàng da, đôi khi đau vùng gan. Đợt tấn công viêm gan cấp với biểu hiện: bệnh nhân nhanh chóng dẫn đến cơn hôn mê gan; vàng da sậm, rối loạn đông máu, suy giảm nhận thức, hôn mê, xuất huyết đường tiêu hóa, tỷ lệ tử vong cao. Việc xử trí căn bệnh này là cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng một cách cân bằng, hoặc phải truyền dịch qua ống thông dạ dày và điều trị bằng steroid.
Xơ gan là tình trạng xơ hóa dần mô gan bình thường, hoàn toàn mất chức năng của gan. Quá trình này còn diễn tiến tăng dần, mô xơ ảnh hưởng đến cấu trúc bình thường và sự tái tạo của tế bào gan. Các tế bào gan lần lượt bị tổn thương, chết và mô xơ cứ tiếp tục thay thế. Theo thời gian, gan mất dần chức năng. Các mô xơ còn có tác hại làm ngăn cản lưu thông bình thường của dòng máu chảy đến gan. Sự hình thành mô sẹo là vĩnh viễn, không thể phục hồi. Lúc đầu, việc mất một vài tế bào gan không gây ảnh hưởng gì đến bệnh nhân, không có triệu chứng xuất hiện. Nhưng khi mà tế bào gan bị hủy hoại càng nhiều, mô xơ tăng lên, bệnh bắt đầu biểu hiện. Triệu chứng tương tự như bệnh viêm gan nói ở trên, điểm khác biệt chỉ là ở chỗ các tiến trình của xơ gan diễn biến một cách chậm chạp hơn. Ở những người xơ gan nặng, lâu ngày, hội chứng tăng áp tĩnh mạch cửa thường xuất hiện với các triệu chứng: báng bụng, tuần hoàn bàng hệ... Nguy hiểm nhất của xơ gan là một trong những nguy cơ lớn nhất gây ung thư gan.
“Hung thần” thứ hai
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam là nước có tỷ lệ người dân mắc bệnh xơ gan khá cao, chiếm 5% dân số. Trong đó, xơ gan do virus chiếm trên 40% và xơ gan do rượu bia khoảng 18%.
Trước đây, người ta chỉ nghĩ nhiều đến việc uống rượu có thể dẫn đến xơ gan. Thực ra việc uống rượu nhiều có thể gây tổn thương gan dưới dạng: gan nhiễm mỡ, viêm gan và xơ gan.
Số liệu từ các cơ sở y tế ở 2 thành phố lớn là HN và HCM cũng cho thấy, tỉ lệ người mắc các bệnh liên quan đến gan tăng dần qua các năm. Trong số này, đàn ông, nhất là ở độ tuổi lao động chiếm phần lớn. Điều trớ trêu là trong số đó không ít người là trụ cột trong gia đình lại sớm phải từ giã cõi trần chỉ vì…bia rượu. Thậm chí, có những người ở độ tuổi trên 40, khi sự nghiệp đang rộng mở thì phải bỏ dở vì bệnh tật.
Theo thống kê của Viện Chính sách và Chiến lược y tế, mức độ sử dụng rượu bia của người Việt Nam đã tăng gấp đôi tiêu chuẩn an toàn cho phép. Khoảng một phần tư số bệnh nhân nằm tại khoa tiêu hóa gan mật là xơ gan. Trong đó, rượu, bia là nguyên nhân gây bệnh đứng thứ hai, sau viêm gan siêu virus.
Có một thực tế không thể phủ nhận, tai nạn giao thông và bệnh tật liên quan đến bia, rượu đang là nỗi ám ảnh của bất cứ gia đình nào. Nhưng vì thói quen, vì sở thích hoặc thậm chí là vì mưu cầu cuộc sống, bia, rượu vẫn là thứ không thể từ chối của nhiều người.
Theo bác sĩ BTTH, khi uống rượu, chất cồn được hấp thu nhanh chóng vào máu qua niêm mạc dạ dày và ruột. Toàn bộ lượng máu ở đường tiêu hóa đều phải đi qua gan trước khi về tim. Vì vậy, gan là nơi tập trung nồng độ cồn cao nhất. Tế bào gan có hệ thống men (enzyme) chuyển hóa cồn, biến đổi cồn qua một chuỗi phản ứng hóa học để cuối cùng cho ra CO2 và nước, thải ra ngoài qua nước tiểu và phổi.
Song khả năng của gan chỉ có hạn, nó chỉ có thể xử lý được một lượng cồn nhất định mỗi giờ. Nếu bạn uống quá mức, nồng độ cồn sẽ tăng dần trong máu. Qua nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học khuyến cáo giới hạn chất cồn là 1 - 2 đơn vị quốc tế/ngày, trong đó 1 đơn vị = 25ml thức uống có cồn 40 độ, hoặc 50ml thức uống có cồn 20 độ. Với liều lượng này, uống mỗi ngày có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch và đột quỵ.
Trái lại, người nghiện rượu và bất cứ ai uống quá giới hạn đó, thì những tác hại bắt đầu xảy ra: gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan là 3 căn bệnh do cồn gây ra, có thể xảy ra cùng một lúc, hoặc diễn tiến từ từ theo thời gian.
Gan nhiễm mỡ là hiện tượng tích mỡ trong tế bào gan, xảy ra ở những người uống rượu nhiều. Tình trạng này có thể thoái lui khi bệnh nhân ngưng uống. Ngược lại, nếu họ vẫn tiếp tục uống rượu nhiều, nó sẽ tiến triển dần đến bệnh viêm gan.
Viêm gan do rượu có thể ở mức độ từ nhẹ đến nặng. Thể nhẹ thường không có triệu chứng, nếu có chỉ là sự phát hiện bất thường men gan trong máu. Một số trường hợp trở nên mạn tính, gây phá hủy dần tế bào gan, cuối cùng dẫn đến xơ gan. Thể nặng hơn là có triệu chứng mệt mỏi, có dấu hiệu vàng da, đôi khi đau vùng gan. Đợt tấn công viêm gan cấp với biểu hiện: bệnh nhân nhanh chóng dẫn đến cơn hôn mê gan; vàng da sậm, rối loạn đông máu, suy giảm nhận thức, hôn mê, xuất huyết đường tiêu hóa, tỷ lệ tử vong cao. Việc xử trí căn bệnh này là cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng một cách cân bằng, hoặc phải truyền dịch qua ống thông dạ dày và điều trị bằng steroid.
Xơ gan là tình trạng xơ hóa dần mô gan bình thường, hoàn toàn mất chức năng của gan. Quá trình này còn diễn tiến tăng dần, mô xơ ảnh hưởng đến cấu trúc bình thường và sự tái tạo của tế bào gan. Các tế bào gan lần lượt bị tổn thương, chết và mô xơ cứ tiếp tục thay thế. Theo thời gian, gan mất dần chức năng. Các mô xơ còn có tác hại làm ngăn cản lưu thông bình thường của dòng máu chảy đến gan. Sự hình thành mô sẹo là vĩnh viễn, không thể phục hồi. Lúc đầu, việc mất một vài tế bào gan không gây ảnh hưởng gì đến bệnh nhân, không có triệu chứng xuất hiện. Nhưng khi mà tế bào gan bị hủy hoại càng nhiều, mô xơ tăng lên, bệnh bắt đầu biểu hiện. Triệu chứng tương tự như bệnh viêm gan nói ở trên, điểm khác biệt chỉ là ở chỗ các tiến trình của xơ gan diễn biến một cách chậm chạp hơn. Ở những người xơ gan nặng, lâu ngày, hội chứng tăng áp tĩnh mạch cửa thường xuất hiện với các triệu chứng: báng bụng, tuần hoàn bàng hệ... Nguy hiểm nhất của xơ gan là một trong những nguy cơ lớn nhất gây ung thư gan.