Bổ sung sắt khi mang thai - Mẹ bầu hay gặp những sai lầm gì?

Đối với người phụ nữ trong thời kỳ mang thai nhu cầu về sắt tăng lên rất cao bởi sắt làm nhiệm vụ tạo máu và tham gia vào quá trình tạo nhân tế bào. Sắt tham gia vào việc phân chia tế bào, tạo ra những tế bào mới, đặc biệt, trong vòng 10-16 ngày đầu khi bắt đầu thụ thai, các tế bào thần kinh của thai nhi được tạo ra hàng loạt nhờ sắt và acid folic. Chính vì thế, nếu không bổ sung đủ sắt thời gian này sẽ có nguy cơ lớn cho cả mẹ lẫn con, đứa trẻ khó có được trí thông minh tuyệt vời về sau.

Sắt đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành hồng cầu và cấu tạo nên enzym hệ miễn dịch, giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể. Thiếu sắt có thể gây thiếu máu hoặc mệt mỏi ở người bình thường, nhưng với phụ nữ mang thai, thiếu sắt còn có thể gây ảnh hưởng nặng nề đến sự phát triển của thai nhi.

Khi thiếu sắt, việc vận chuyển oxy cho cơ thể mẹ và thai nhi sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Trong thời kỳ mang thai, thể tích máu của người mẹ tăng 50% so với bình thường. Chính vì thế, mẹ bầu cần nhiều chất sắt để tăng cường sức khỏe và nhu cầu phát triển của thai nhi.

Ngoài ra, sắt cũng có tác dụng là tăng cảm giác ngon miệng. Mẹ bầu bị thiếu máu do thiếu sắt sẽ không muốn ăn, không ngủ được và mệt mỏi vì không có oxy lên não và các tế bào trong cơ thể. Mặc khác, khi thiếu sắt, sức đề kháng của mẹ kém sẽ dẫn tới nhiễm trùng. Điều này còn ảnh hưởng đến em bé sinh ra mang tiềm tàng của thiếu máu thiếu sắt giống mẹ, khó đạt được sức khỏe như mong muốn.

Đối với mẹ, thiếu sắt sẽ làm tăng nguy cơ sinh non, nhiễm trùng hậu sản, băng huyết sau sinh, suy nhược cơ thể... Còn đối với thai nhi, việc thiếu máu, thiếu sắt là yếu tố nguy cơ của suy dinh dưỡng bào thai, non tháng, nhẹ cân, ảnh hưởng đến sự phát triển thể lực và trí lực của trẻ sau này.

Theo các số liệu nghiên cứu, có khoảng 40 - 50% phụ nữ mang thai bị thiếu sắt (thay đổi theo vùng). Riêng kết quả điều tra của Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia, 36,8% phụ nữ mang thai tại Việt Nam thiếu máu và 75% nguyên nhân thiếu máu là do thiếu sắt.

Chính vì những điều đó, việc bổ sung sắt cho bà bầu là điều cực kỳ quan trọng đối với các mẹ bầu. Tuy nhiên, rất nhiều bà mẹ mang thai vẫn mắc sai lầm khi bổ sung sắt. Dưới đây sai lầm mẹ bầu hay mắc phải khi bổ sung sắt.



Bổ sung sắt khi mang thai qua thực phẩm liệu đã đủ?


Các nghiên cứu đã chỉ ra sắt có rất nhiều trong thực phẩm như thịt bò, ngũ cốc, khoai tây, hạt bí ngô….Chính vì thấy sắt có nhiều trong các loại rau củ quả này nên nhiều mẹ bầu đã tăng cường ăn các loại thực phẩm này với hy vọng bù đắp lượng sắt thiếu hụt. Mặc dù vậy, các nhà khoa học đã chỉ ra, mặc dù sắt có nhiều trong thực phẩm, song lượng sắt mà các mẹ bầu thiếu hụt trong quá trình mang thai là rất nhiều (trong 3 tháng đầu, nhu cầu sắt trong cơ thể người mẹ 30mg/ ngày, 3 tháng giữa là 40mg/ ngày, 3 tháng cuối là 50 – 60mg/ ngày, thậm chí có nhiều bà mẹ nhu cầu sắt còn cao hơn thế) nên việc dùng thực phẩm để bổ sung sắt là chưa đủ. Chính vì thế, ngoài chế độ ăn uống hàng ngày, các mẹ bầu cần bổ sung sắt cho cơ thể bằng đường uống ngay từ lúc mới bắt đầu mang thai, trong suốt thai kỳ và sau khi sinh ít nhất 1 tháng. ( tham khảo thuốc sắt nào tốt cho bà bầu)


Uống viên sắt bà bầu sai cách


Nhiều mẹ bầu ý thức được việc phải bổ sung sắt bằng đường uống bên cạnh việc bổ sung bằng thực phẩm, nhưng lại sai lầm trong cách thức uống. Nhiều người uống kèm với sữa, hoặc trước khi đi ngủ…Việc uống sắt không đúng, thiếu khoa học sẽ làm giảm sự hấp thu sắt, thậm chí làm cơ thể mệt mỏi.

Uống cùng với sữa: rất nhiều mẹ bầu đã uống sắt với sữa. Mẹ có biết rằng, việc uống sắt với sữa là không tốt vì chúng sẽ làm giảm khả năng hấp thụ sắt cho cơ thể. Tốt nhất, mẹ bầu nên uống sắt trước khoảng một giờ trước khi uống sữa. Ngoài ra, lưu ý không uống viên sắt cùng thời điểm với canxi vì chúng sẽ làm giảm khả năng hấp thụ sắt của cơ thể. Ví dụ uống canxi buổi sáng thì buổi tối có thể uống sắt.


Uống trước giờ đi ngủ:  Thói quen này cần thay đổi bởi việc uống sắt trước khi đi ngủ có thể gây nóng người khiến mẹ bầu khó ngủ ngon. Các mẹ bầu có thể uống sắt sau khi ăn 1 -2 tiếng. 


Trong một số trường hợp, khi uống viên bổ sung sắt, mẹ bầu có thể bị ợ nóng, thấy khó chịu ở bụng, buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy, nhưng hiện tượng này ít xảy ra. Tốt nhất là hãy thử uống sắt vào các thời điểm khác nhau trong ngày để tìm ra thời điểm thích hợp nhất. 



"Thừa còn hơn thiếu" - Sai lầm của nhiều mẹ bầu khi bổ sung sắt


Vì nghĩ sắt cần thiết, nên nhiều mẹ bầu bổ sung một cách “vô tội vạ” theo kiểu thừa còn hơn thiếu. Các nghiên cứu đã chỉ ra, thiếu sắt thai nhi có nguy cơ bị dị dạng, suy dinh dưỡng, nhẹ cân, có thể bị sảy thai, sinh non, còn người mẹ có thể bị thiếu máu, mệt mỏi tăng nguy cơ nhiễm trùng. Tuy nhiên, việc thừa sắt cũng mang lại những nguy cơ không kém, ví dụ như tiêu chảy, đi ngoài ra máu, buồn nôn, đau bụng…Chính vì thế, việc bổ sung sắt đúng liều lượng đúng thời điểm là rất cần thiết. Đừng tham uống nhiều. Hãy uống theo chỉ định và tham khảo bác sĩ trước khi thay đổi liều lượng sắt cần uống.



Chỉ cần bổ sung sắt cho bà bầu là đủ


Nhiều mẹ bầu cho rằng sắt là dưỡng chất quan trọng nhất vì thế chỉ cần bổ sung sắt là đủ. Thực tế, ngoài sắt, trong thời kỳ mang thai, các mẹ bầu cần bổ sung rất nhiều dưỡng chất khác ngoài sắt như axit folic, canxi, DHA…Chính vì thế, ngoài việc chọn lựa viên sắt tốt cho bà bầu mẹ cũng cần bổ sung thêm viên canxi cho bà bầu và Viên Dha cho bà bầu để mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh thai nhi phát triển tốt nhé( tham khảo viên sắt tốt cho bà bầu giúp bổ sung đầy đủ sắt và axit folic cho bà bầu và viên sắt uống không gây táo bón)