Giấc ngủ rất quan trọng đối với trẻ lọt lòng trong phát triển hệ thần kinh và cảm xúc vào những tuần đầu tiên sau lúc chào đời. Trong các năm tháng đầu đời, thân thể trẻ có thể tăng trưởng nhanh cùng với khả năng nhận thức tăng cũng là nhờ vào giấc ngủ. Để thích ứng với môi trường mới, bình thường trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc và thức dậy nhiều lần trong vài giờ, việc hiểu rõ về cơ chế giấc ngủ của trẻ sẽ giúp phụ huynh chăm sóc trẻ tốt cũng như có những phương pháp giúp trẻ ngủ ngoan hơn.
Chúng ta đều biết đối với trẻ lọt lòng, giấc ngủ là vô cùng quan yếu. Trẻ mới sinh cho đến một tháng tuổi gần như ngủ suốt đêm ngày và chỉ thức dậy để bú (2-3 giờ/ lần). Vì chưa phân biệt được ngày đêm nên bé có thể ngủ suốt vào ban ngày và thức giấc nhiều hơn vào ban đêm (8-9 giờ vào ban ngày và khoảng 8 giờ vào ban đêm).
Đối với trẻ sơ sinh từ 3 tháng tuổi hoặc được 6 kg sẽ bắt đầu ngủ suốt đêm (6-8 giờ) mà không tỉnh giấc. Khi đấy, ba mẹ không cần phải đánh thức trẻ sơ sinh dậy để cho bú nhưng cần lưu ý không nên để bé ngủ quá 3 giờ mà không cho bú. Đối với những trường hợp đặc biệt như non tháng, nhẹ cân, trào ngược bao tử thực quản (GERD) có thể phải cho bú thường xuyên hơn.
- Giấc ngủ của trẻ lọt lòng
Giấc ngủ của trẻ nhỏ cũng chia làm nhiều giai đoạn như người lớn, tùy từng quá trình mà trẻ có thể nằm yên hay có những cử động. Có 2 loại giấc ngủ là: Giấc ngủ nhanh và giấc ngủ chậm.Giấc ngủ nhanh (REM- rapid eye movement: cử động mắt nhanh): đây là giấc ngủ nông, trẻ sẽ chiêm bao và mắt cử động nhanh theo chiều sớm muộn. Giấc ngủ REM chiếm tới khoảng một nửa thời gian ngủ của trẻ trong ngày nên mặc dầu ngủ đến 16 giờ một ngày nhưng bé chỉ ngủ sâu trong khoảng 8 giờ.Giấc ngủ chậm (Non-REM- Non-rapid eye movement: không cử động mắt nhanh).
Quá trình 1: Buồn ngủ - mí mắt sụp xuống hay có thể chớp liên tiếp, ngủ gà ngủ gật. Quá trình 2: Ngủ lơ mơ- Trẻ vẫn có cử động, giật thột, vặn mình hoặc rên. Giai đoạn 3: Ngủ sâu - trẻ im lặng và không cử động. Quá trình 4: Ngủ rất sâu - trẻ im lặng và không cử động. Giấc ngủ của trẻ sẽ diễn tiến tuần tự theo 4 giai đoạn rồi quay lại công đoạn 2 và chuyển sang ngủ REM. Một giấc ngủ của trẻ có thể có vai chu kỳ ngủ trên. Trong vài tháng đầu trẻ sơ sinh ngủ hay bị giật thột lúc chuyển từ ngủ sâu sang ngủ tơ mơ và khó ngủ trở lại.
Nếu trẻ tỉnh giấc vào cuối chu kỳ ngủ thì trẻ sẽ bước vào giai đoạn tỉnh giấc yên lặng. Giai đoạn này trẻ vẫn lặng yên dù đã tỉnh táo và nhận thức được môi trường xung quanh cũng như đáp ứng với âm thanh và động chạm Sau đó trẻ sẽ chuyển sang quá trình tỉnh giấc hoạt động khi trẻ chú ý đến mọi tiếng động và hình ảnh có cử động. Sau đó sẽ là giai đoạn khóc trẻ cử động nhiều hơn và có thể khóc lớn, trẻ tăng kích thích cần được làm dịu đi bằng phương pháp ôm sát trẻ vào người hay quấn trẻ trong khăn/mền. Trong công đoạn khóc trẻ có thể quá khó chịu nên không chịu bú do vậy nên cho trẻ bú trước khi bước qua giai đoạn này.
- Tập thói quen ngủ ngoan cho trẻ
Nhận biết dấu hiệu cho thấy trẻ buồn ngủ: Trong 8 tuần đầu sau sinh trẻ chẳng thể thức hơn 2 giờ liên tục vì sau đó trẻ sẽ quá mệt nhọc và trở nên khó ngủ. Các dấu hiệu buồn ngủ của trẻ như chớp mắt liên tiếp, lim dim, kéo dài, ngáp hay quầng thâm dưới mắt sẽ giúp phụ huynh cho trẻ đi ngủ để đảm bảo giấc ngủ cho trẻ
Dạy trẻ phân biệt giữa ngày và đêm: Một số trẻ lọt lòng có thói quen thức đêm ngay từ trong bụng mẹ và khi ra đời cũng duy trì thói quen như vậy. Trong vài ngày đầu sau sinh không thể đổi thay thói quen của trẻ ngay được mà chỉ có thể khởi đầu dạy lúc trẻ được 2 tuần tuổi. Ban ngày lúc trẻ còn thức cần chơi với trẻ càng nhiều càng tốt, chuyện trò và hát cho trẻ nghe vào các cữ bú ban ngày, đảm bảo ánh sáng trong phòng ngủ và không cần loại bỏ các tiếng ồn thông thường ban ngày như tiếng tivi, radio,...nhẹ nhàng đánh thức trẻ dậy khi trẻ thiu thiu ngủ. Lúc về đêm cần giữ yên lặng và nói khẽ lúc trẻ bú cữ đêm, giữ phòng tối và yên tĩnh.
Dạy trẻ tự ngủ: lúc trẻ được 6-8 tuần tuổi có thể khởi đầu dạy trẻ tự ngủ. Phụ huynh nên đặt trẻ vào nôi hay giường khi trẻ buồn ngủ nhưng vẫn còn thức. Bí quyết dỗ trẻ trong 8 tuần đầu sau sinh rất quan trọng vì sẽ tạo thành thói quen cho trẻ bởi thế cần chọn lựa hình thức khả thi với bản thân như: hát ru, nghe nhạc, vỗ nhẹ mông, gãi nhẹ đầu,... Không nên cho trẻ ngủ trên tay rồi mới đặt xuống giường vì sẽ tạo thói quen xấu cho trẻ.
- Chuẩn bị giấc ngủ cho trẻ
Việc chuẩn bị tốt giấc ngủ cho trẻ rất quan trọng để giúp trẻ ngủ ngoan và sâu giấc. Cho trẻ ăn no trước khi đi ngủ: Cần đảm bảo trẻ đã được ăn no để lại trừ nguyên nhân do ăn uống khiến trẻ mất ngủ trong đêm. Tạo không khí bình yên giúp trẻ tới với giấc ngủ. Cho trẻ ngủ sớm: cho trẻ ngủ vào khoảng 8 giờ tối để tạo thành nếp tốt, dễ dàng cho trẻ lúc tới tuổi đi học.
>>> Tham khảo thêm:
Chúng ta đều biết đối với trẻ lọt lòng, giấc ngủ là vô cùng quan yếu. Trẻ mới sinh cho đến một tháng tuổi gần như ngủ suốt đêm ngày và chỉ thức dậy để bú (2-3 giờ/ lần). Vì chưa phân biệt được ngày đêm nên bé có thể ngủ suốt vào ban ngày và thức giấc nhiều hơn vào ban đêm (8-9 giờ vào ban ngày và khoảng 8 giờ vào ban đêm).
Đối với trẻ sơ sinh từ 3 tháng tuổi hoặc được 6 kg sẽ bắt đầu ngủ suốt đêm (6-8 giờ) mà không tỉnh giấc. Khi đấy, ba mẹ không cần phải đánh thức trẻ sơ sinh dậy để cho bú nhưng cần lưu ý không nên để bé ngủ quá 3 giờ mà không cho bú. Đối với những trường hợp đặc biệt như non tháng, nhẹ cân, trào ngược bao tử thực quản (GERD) có thể phải cho bú thường xuyên hơn.
- Giấc ngủ của trẻ lọt lòng
Giấc ngủ của trẻ nhỏ cũng chia làm nhiều giai đoạn như người lớn, tùy từng quá trình mà trẻ có thể nằm yên hay có những cử động. Có 2 loại giấc ngủ là: Giấc ngủ nhanh và giấc ngủ chậm.Giấc ngủ nhanh (REM- rapid eye movement: cử động mắt nhanh): đây là giấc ngủ nông, trẻ sẽ chiêm bao và mắt cử động nhanh theo chiều sớm muộn. Giấc ngủ REM chiếm tới khoảng một nửa thời gian ngủ của trẻ trong ngày nên mặc dầu ngủ đến 16 giờ một ngày nhưng bé chỉ ngủ sâu trong khoảng 8 giờ.Giấc ngủ chậm (Non-REM- Non-rapid eye movement: không cử động mắt nhanh).
Quá trình 1: Buồn ngủ - mí mắt sụp xuống hay có thể chớp liên tiếp, ngủ gà ngủ gật. Quá trình 2: Ngủ lơ mơ- Trẻ vẫn có cử động, giật thột, vặn mình hoặc rên. Giai đoạn 3: Ngủ sâu - trẻ im lặng và không cử động. Quá trình 4: Ngủ rất sâu - trẻ im lặng và không cử động. Giấc ngủ của trẻ sẽ diễn tiến tuần tự theo 4 giai đoạn rồi quay lại công đoạn 2 và chuyển sang ngủ REM. Một giấc ngủ của trẻ có thể có vai chu kỳ ngủ trên. Trong vài tháng đầu trẻ sơ sinh ngủ hay bị giật thột lúc chuyển từ ngủ sâu sang ngủ tơ mơ và khó ngủ trở lại.
Nếu trẻ tỉnh giấc vào cuối chu kỳ ngủ thì trẻ sẽ bước vào giai đoạn tỉnh giấc yên lặng. Giai đoạn này trẻ vẫn lặng yên dù đã tỉnh táo và nhận thức được môi trường xung quanh cũng như đáp ứng với âm thanh và động chạm Sau đó trẻ sẽ chuyển sang quá trình tỉnh giấc hoạt động khi trẻ chú ý đến mọi tiếng động và hình ảnh có cử động. Sau đó sẽ là giai đoạn khóc trẻ cử động nhiều hơn và có thể khóc lớn, trẻ tăng kích thích cần được làm dịu đi bằng phương pháp ôm sát trẻ vào người hay quấn trẻ trong khăn/mền. Trong công đoạn khóc trẻ có thể quá khó chịu nên không chịu bú do vậy nên cho trẻ bú trước khi bước qua giai đoạn này.
- Tập thói quen ngủ ngoan cho trẻ
Nhận biết dấu hiệu cho thấy trẻ buồn ngủ: Trong 8 tuần đầu sau sinh trẻ chẳng thể thức hơn 2 giờ liên tục vì sau đó trẻ sẽ quá mệt nhọc và trở nên khó ngủ. Các dấu hiệu buồn ngủ của trẻ như chớp mắt liên tiếp, lim dim, kéo dài, ngáp hay quầng thâm dưới mắt sẽ giúp phụ huynh cho trẻ đi ngủ để đảm bảo giấc ngủ cho trẻ
Dạy trẻ phân biệt giữa ngày và đêm: Một số trẻ lọt lòng có thói quen thức đêm ngay từ trong bụng mẹ và khi ra đời cũng duy trì thói quen như vậy. Trong vài ngày đầu sau sinh không thể đổi thay thói quen của trẻ ngay được mà chỉ có thể khởi đầu dạy lúc trẻ được 2 tuần tuổi. Ban ngày lúc trẻ còn thức cần chơi với trẻ càng nhiều càng tốt, chuyện trò và hát cho trẻ nghe vào các cữ bú ban ngày, đảm bảo ánh sáng trong phòng ngủ và không cần loại bỏ các tiếng ồn thông thường ban ngày như tiếng tivi, radio,...nhẹ nhàng đánh thức trẻ dậy khi trẻ thiu thiu ngủ. Lúc về đêm cần giữ yên lặng và nói khẽ lúc trẻ bú cữ đêm, giữ phòng tối và yên tĩnh.
Dạy trẻ tự ngủ: lúc trẻ được 6-8 tuần tuổi có thể khởi đầu dạy trẻ tự ngủ. Phụ huynh nên đặt trẻ vào nôi hay giường khi trẻ buồn ngủ nhưng vẫn còn thức. Bí quyết dỗ trẻ trong 8 tuần đầu sau sinh rất quan trọng vì sẽ tạo thành thói quen cho trẻ bởi thế cần chọn lựa hình thức khả thi với bản thân như: hát ru, nghe nhạc, vỗ nhẹ mông, gãi nhẹ đầu,... Không nên cho trẻ ngủ trên tay rồi mới đặt xuống giường vì sẽ tạo thói quen xấu cho trẻ.
- Chuẩn bị giấc ngủ cho trẻ
Việc chuẩn bị tốt giấc ngủ cho trẻ rất quan trọng để giúp trẻ ngủ ngoan và sâu giấc. Cho trẻ ăn no trước khi đi ngủ: Cần đảm bảo trẻ đã được ăn no để lại trừ nguyên nhân do ăn uống khiến trẻ mất ngủ trong đêm. Tạo không khí bình yên giúp trẻ tới với giấc ngủ. Cho trẻ ngủ sớm: cho trẻ ngủ vào khoảng 8 giờ tối để tạo thành nếp tốt, dễ dàng cho trẻ lúc tới tuổi đi học.
>>> Tham khảo thêm:
- giá nệm bông ép everon
- giá nệm bốn mùa olympia
- nệm bông tinh khiết sông hồng vỏ gấm
võng xếp